Toelichting op de balans

Het verloop van de langlopende geldleningen met een rentetypische looptijd van één jaar of langer is als volgt weer te geven:

Toelichting
De gemeente heeft de mogelijkheid voor de financieringsbehoefte gebruik te maken van langlopende leningen (restant hoofdsom ultimo 2024 € 432,2 mln.) Deze hebben een gemiddeld rentepercentage van 1,36%. In 2024 zijn geen langlopende leningen aangetrokken. Een nadere toelichting staat in de financieringsparagraaf.

Toelichting renteswaps
Naast leningen heeft de gemeente vijf renteswaps. Twee daarvan lopen tot 2042, één tot 2043 en twee tot 2051. Samen hebben ze een totale waarde van € 52 miljoen aan het einde van 2024. De gemeente sloot deze renteswaps af tussen 2010 en 2012 om het risico van rentestijgingen te beperken. Eind 2024 is in totaal € 52 miljoen aan kortlopende schulden (kasgeldleningen) omgezet naar langlopende schulden met een vaste rente door middel van de renteswaps.
Het maximale bedrag waarover swaps mogen worden afgesloten, is vastgesteld op 20% van de resterende hoofdsom van de langlopende leningen. De totale hoofdsom van de swaps is 12,0% van de uitstaande langlopende leningen aan het eind van 2024. Dit ligt ruim onder het maximum van 20%.
De gemeente gebruikt deze financiële producten (zoals renteswaps) zo dat ze altijd gekoppeld zijn aan kortlopende kasgeldleningen. Dit zorgt ervoor dat er sprake is van 100% ‘hedge’ (afdekking van risico’s). De looptijd van de kasgeldleningen wordt afgestemd op de momenten waarop de renteswaps worden herzien. Omdat gemeenten een sterke kredietwaardigheid hebben (vergelijkbaar met de Nederlandse staat), kunnen ze kasgeldleningen tegen zeer lage rentes afsluiten.
Volgens de BBV-regels hoeven renteswaps niet tegen marktwaarde in de jaarrekening te worden opgenomen. In de tabel hieronder worden de derivaten verder toegelicht. De bijbehorende kasgeldleningen worden volgens de voorschriften als kortlopende schulden geregistreerd.
Een renteswap heeft bij het afsluiten geen marktwaarde. Tijdens de looptijd kan de marktwaarde positief of negatief worden, afhankelijk van de renteontwikkelingen. Aan het einde van de looptijd wordt de marktwaarde altijd weer nul. Aan het eind van 2024 was de marktwaarde van de vijf renteswaps samen -€ 12,5 miljoen (tegenover -€ 4 miljoen eind 2023). De negatieve marktwaarde is toegenomen, omdat de rente in 2024 is gedaald.
De marktwaarde is alleen belangrijk als de gemeente extra geld aan de bank zou moeten betalen of als de swaps voortijdig worden beëindigd. Omdat de gemeente geen verplichting heeft om bij te storten, is de marktwaarde op dit moment niet relevant zolang de swaps worden aangehouden tot het einde van de looptijd.

(bedragen x € 1.000)

In de tabel hierboven kun je zien dat de rente die betaald moet worden voor vier van de vijf renteswaps hoger is dan de huidige marktrente. Hierdoor hebben deze renteswaps een negatieve marktwaarde. De positie was in 2024 voor 100% effectief.
Ook is in de tabel te zien dat er één interest linked swap is afgesloten. Deze werkt anders dan gewone renteswaps. De rente op deze swap is niet vast, maar hangt af van de pulse-index van de Deutsche Bank. Het renterisico is tot 4,9% afgedekt met een renteplafond. Tot en met september 2022 kwam er een extra opslag bij, omdat de Euribor-rente toen negatief was. Sinds september 2022 is de rente weer positief. Dit betekent dat er nu een bedrag van de coupon kan worden afgetrokken. Op 31 december 2024 was de Euribor-rente ruim 2,7%. Dit percentage verandert dagelijks.
De totale rente die in 2024 is betaald voor alle langlopende leningen (inclusief swaps) was € 7,6 miljoen. Dit was begroot op € 8,3 miljoen in de Narap. Uiteindelijk hebben we minder leningen hoeven aan te trekken dan verwacht.