Investeringen

4. Investeringen en projecten

Investeringen meerjarig (bedragen x € 1.000)

-Herman Gorter locatie Doniastraat; De besluitvorming voor het toevoegen van een gymzaal bij de nieuwe school heeft voor vertraging gezorgd (-€ 0,6 mln.).
-De inrichting van het gebied rond de Toermalijn aan het Noordeinde is in 2024 nog niet afgerond; De werkzaamheden worden in 2025 uitgevoerd (-€ 0,4 mln.).
-Voor het overige betreft het een saldo van kleine afwijkingen, veelal veroorzaakt door wijzigingen in de planning en dus ook bevoorschotting van projecten (-€ 1,8 mln. ) .

De voorbereiding van de nieuwbouw van het Bertrand Russel neemt meer tijd in beslag. Enerzijds als gevolg van extra benodigde afstemming met het schoolbestuur en anderzijds vanwege gebrek aan projectleiderscapaciteit (-€ 1,6 mln.).
De renovatie van het SMC is bouwkundig afgerond in 2024, maar de oplevering en de administratieve afwikkeling volgt in 2025 (-€ 0,2 mln.)

De investering in Saendenborch is duurder uitgevallen dan begroot € 0,48 mln. Deze overschrijding is afgestemd met het Rijk. Van het Rijk is goedkeuring verkregen voor dekking vanuit de Rijksbijdrage (-€ 0,48 mln). Daarnaast wordt de investering van de woonunits locatie Noorderveenweg in drie jaar gedekt vanuit de ontvangen normvergoeding van het Rijk (-€ 1,64 mln). Hiermee was geen rekening gehouden in de begroting.

De fysieke werkzaamheden voor park HoogTij zijn niet gestart in 2024. De bijgestelde verwachting is dat de werkzaamheden starten in 2025 (-€ 0,3 mln.). Meer informatie over het proces en de inhoud van dit project staat in hoofdstuk 4.4 van het Meerjaren Perspectief Grondzaken (MPG) 25.1.

De onderschrijding wordt verklaard door onderstaande oorzaken:
- Vervanging van vrachtwagens en veegwagens door elektrische voertuigen is veelal (nog) niet mogelijk, omdat zwaardere elektrische voertuigen niet leverbaar zijn en omdat er geen oplaadmogelijkheden zijn in verband met de energiecongestie. In afwachting daarvan worden voertuigen langer gebruikt, geleased en gehuurd. Hierdoor zijn de investeringslasten lager (-€ 2,85 mln.). Daar tegenover staan wel hogere exploitatielasten.
- Voor de aankoop van elektrische personenauto's en de aanschaf van een werkboot zit nog in de aanbestedingsfase. We verwachten in 2025 tot aanschaf over te kunnen gaan. Voor 2024 leidt dit tot een onderschrijding (-€ 0,64 mln.).

- Er zijn twee projecten die leiden tot een onderschrijding op dit krediet (-€ 11,94 mln.). Voor de vervanging van de damwand Noordervaartdijk ligt er een relatie met de dijkverzwaring van de Noordervaartdijk die door het Hoogheemraadschap wordt uitgevoerd. Deze samenwerking is complex en vraagt meer tijd dan voorzien. Daarnaast moet de Prins Hendrikkade worden vervangen. Dit project is technisch complex en er is onvoldoende civieltechnische voorbereidingscapaciteit beschikbaar, waardoor het project is vertraagd.
- De extra toiletvoorzieningen, die genoemd staan in het coalitieakkoord, zijn vertraagd, omdat het lastig is om deze voorzieningen op een goede wijze in te passen in de winkelcentra van Wormerveer en Krommenie (-€ 0,17 mln.).

Het project Zaanbrug is in 2024 opgeleverd binnen budget en in gebruik genomen. Er resteert nog enige nazorg in 2025 (-€ 0,20 mln.). Naast de administratieve afhandeling (BTW en Subsidie) heeft Zaanstad vanwege het langer willen monitoren van de camera’s posities ervoor gekozen om het definitief maken van de kabels en camera’s zelf uit te voeren. Dit was onderdeel van de financiële verrekening met de Provincie. Momenteel wordt dit voorbereid. De onderschrijding van de overige (-€ 0,2 mln.) is te verklaren, omdat de hanteerde geprognotiseerde indexatie in 2023 in werkelijkheid lager uit viel.

- Er ligt een grote éénmalige opgave bij groen, waaronder de vergroeningsopgave, verbeteren bomen Saendelft en herstel stormschade. De civieltechnische voorbereidingscapaciteit is daar onvoldoende op afgestemd. Daarnaast vertragen projecten door afhankelijkheid van andere partijen. Zo is het project Gerschwinstraat vertraagd door de noodzaak om het elektriciteitsnet te verzwaren. Het totale werkpakket leidt tot een onderschrijding in 2024 (-€ 3,5 mln.).
- Om de kredieten voor vervaninging van de openbare ruimte efficiënt in te zetten, wordt in 2024 een krediet van Groen en Speelplaatsen ingezet om de overbesteding op Verkeer en Wegen op te vangen (-€ 3,3 mln.).
- Door het faillissement van de raamcontractant is vertraging opgelopen in de reguliere vervanging van de speeltoestellen. Inmiddels is een nieuwe aannemer gevonden, waardoor de opgelopen achterstand deels is ingelopen. Het restant van de achterstand wordt in 2025 uitgevoerd (-€ 1,1 mln.).

Voor de werkzaamheden aan de Openbare Verlichting en de verkeersregelinstallasties (VRI's) is er een sterke relatie met Liander. Gelet op de opgave om het energienet te verzwaren, is er onvoldoende capaciteit bij deze partij om tijdig gemeentelijke projecten te kunnen bemensen (-€ 2,97 mln.).

Door krapte op de arbeidsmarkt heeft de voorbereiding van het project van de verdieping van de Voorzaan en het baggeren en verdiepen van de havenbekkens langer geduurd. Het project wordt in 2025 afgerond (-€ 2,69 mln.).

In 2024 vielen de werken aanzienlijk duurder uit dan geraamd (€ 3,82 mln.). Dit wordt in belangrijke mate veroorzaakt doordat er in de markt weinig concurrentie is. Ook is een aantal grote projecten in uitvoering, waaronder Kalf, Lagedijk, Noorderhoofdstraat, die zeer voorspoedig verlopen.

- De aanschaf van bedrijfsauto's die ingezet worden voor rioolwerkzaamheden is vertraagd (-€ 1,22 mln.). Dit wordt opgepakt in 2025.
- De nieuwe voertuigen voor de landmeters worden pas eind februari 2025 geleverd vanwege leveringsproblemen bij de leverancier (-€ 0,07 mln.).

De overschrijding op het plafond Riool wordt verklaard, doordat de uitvoerde werken in werkelijkheid duurder zijn uitgevallen dan geraamd (€ 0,36 mln.).

De overschrijding wordt veroorzaakt door verkrijging van de brandweerkazerne Noord. Daarnaast is er één vastgoed object in gebruik genomen. Voor dit object waren geen verkoopactiviteiten gepland. Beiden hebben geleid tot een toename van de materiele vaste activa met € 3,35 mln.

Tegenover de overschijdingen staan ook onderschrijdingen:
-Geïnvesteerd is in aankoop van grond. Op basis van de nieuwste verwachtingen is meer btw teruggevraagd: (-€ 1,20 mln.) voordeel.
-Vooral vanwege uitloop van werkzaamheden schuift renovatie van vastgoed door naar 2025 (-€ 0,70 mln.).
-Het budget voor investering in verduurzamen is niet 100% ingezet (-€ 0,35 mln.).

Als gevolg van inventarisatie van de vervangingsbehoefe is een deel van de investeringen van de ICT van de Sociale Wijkteam (-€ 0,35 mln.) en Jeugdteams (-€ 0,1 mln.) doorgeschoven naar 2025 en verder.

De start van de bouw van het zwembad is noodgedwongen uitgesteld naar 2025 vanwege een te late levering van de benodigde bouwmaterialen, waaronder de heipalen en stalen damwanden (-€ 2,98 mln.).

Bij voertuigen handhaving is de levering vertraagd en doorgeschoven naar 2025 (-€ 0,21 mln.). De uitvoering van de inventarisatie van de vervanging en uitbreiding van camera's in de openbare ruimte wordt doorgeschoven naar 2025 (-€ 0,16 mln.). De inventarisatie is wel in 2024 afgerond.

De onderschrijding bestaat uit twee onderdelen:
-De bouwkundige aanpassingen van het stadhuis en de externe onderkomens en de werkzaamheden aan de klimaatinstallaties in het Havenkantoor zijn deels vertraagd en schuiven door naar 2025 (-€ 1,18 mln.).
-Voor elektrische personenauto’s (-€ 0,37 mln.) loopt de Europese aanbesteding, De verwachting is dat de overeenkomst op 1 april 2025 in werking treedt.

ICT-investeringen in netwerken, printers, mobiele telefoons en werkplekken zijn lager dan begroot (-€ 0,75 mln.) als gevolg van vertraging van de uitrol. Deze investeringen worden in 2025 alsnog gedaan.

Start ontwerptraject is vertraagd vanwege afstemming tussen partijen. Hierdoor is een lagere bevoorschotting in 2024 (-€ 0,72 mln.).

De onderschrijding bestaat uit drie onderdelen:
-AVANT (-€ 1,27 mln.). Boskalis zou voor de kerst 2024 een IDO (integraal definitief ontwerp) opleveren maar dit wordt in 2025 opgeleverd.
-Brug Zijkanaal (-€ 0,99 mln.). In 2024 zijn creditnota's ontvangen voor betaalde facturen in 2023, omdat deze facturen excl BTW waren. Het betreft alleen een verschuiving in jaren.
-Guisweg (-€ 0,6 mln.). Vertraging in de planuitwerking, waardoor begeleidingsuren en bijdrage aan gezamenlijke kosten is vertraagd.

De onderschrijding bestaat uit drie onderdelen:
-Voor de afwaardering A7 stonden de groenwerkzaamheden gepland voor oktober 2024. Door vertraging in de voorbereiding is de aanbesteding pas eind december uitgevoerd (-€ 0,30 mln.).
-Verbinding Dorpstraat is eerder gestart in 2024 dan begroot ( € 0,04 mln.).
-Busbrug O.R. IF 24u: De verkenning van stikstofoplossing heeft hogere kosten gegeven in 2024 ( € 0,04 mln.).