Product 3.3 Circulair Zaanstad 2050
Toelichting op product
Zaanstad wil in 2050 een circulaire stad zijn. Op dit moment is circa 12,5% van het huidige afval in Zaanstad huishoudelijk afval en 87,5% bedrijfsmatig. Zonder stappen richting een circulaire economie zal het afval in de stad in 2050 verveelvoudigd zijn. Het vraagt dus om een grote omslag in de manier van produceren en consumeren. We gaan naar meer lokale, gesloten kringlopen waarin grondstoffen en materialen optimaal worden behouden en benut. Daarvoor moeten we kennis en bewustzijn over de circulaire economie vergroten, circulariteit vastleggen in nieuw beleid en de voortgang monitoren. De focus voor Zaanstad ligt op het reduceren en beter scheiden van huishoudelijk afval, bouw en gebiedsontwikkeling en de food- en maakindustrie. De inzet richt zich op het aanjagen en de beleidsontwikkeling op circulariteit in de brede zin, het geven van voorbeelden en het opdoen van ervaringen zoals met de circulaire nieuwbouw van het ZNMC. De uitvoering landt in andere opgaven, zoals bijvoorbeeld in de deelname in Textiles2Textiles in de strategische opgave Economie en circulaire bouw bij verstedelijking. |
|---|
Naam | Realisatie 2021 | Realisatie 2022 | Realisatie 2023 | Realisatie 2024 | Begroting 2024 | Streef- | Bron |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
Gewicht restafval per bewoner per jaar (kg) | 204 | 198 | 195 | 192* | 190 | 100 | HVC |
Toelichting indicatoren
Gewicht restafval per bewoner per jaar (kg)
* Het realisatiecijfer 2024 is voorlopig en afgeleid van de resultaten uit de eerste drie kwartalen van 2024. De definitieve cijfers zijn op het moment van schrijven nog niet bekend.
De tendens van afnemende restafvalhoeveelheden vlakt af. Ook het scheidingspercentage blijft aan de lage kant (51 procent i.p.v. de streefwaarde 75 procent). Daarom is het van belang om in te zetten op een nieuw grondstoffenplan waarin plannen worden uitgewerkt om de beleidsdoelen te behalen (75% afvalscheiding en 100 kg restafval per inwoner per jaar). Daarnaast intensiveert Zaanstad samen met HVC de communicatie over het belang van scheiden van grondstofstromen om betere resultaten te realiseren.
Terugblik op speerpunten 2024
We willen iedereen mee laten doen in de duurzaamheidstransitie. Daarom hebben we in 2024 intern veel stappen gezet.
- Er is een Duurzaamheidsacademie in oprichting. Daarmee kunnen medewerkers van verschillende afdelingen kennis en vaardigheden opdoen. Om duurzaamheid eigen te maken en toe te passen in hun werk.
- Ook startte een pilot om duurzaamheid aan de voorkant mee te wegen en in de besluitvorming expliciet te maken.
- Daarnaast heeft het hele college, per individuele portefeuille, CO2-reductiedoelen vastgesteld. En er ligt een uitvoeringsplan klaar om hier binnen de organisatie effectiever op te sturen.
- Ook stimuleren we maatschappelijk verantwoord opdrachtgeven en inkopen. Dit doen we door uitvoering van het nieuwe Actieplan MVOI (vastgesteld in oktober 2024).
Volgen van goederen- en afvalstromen
Vanuit het dashboard Circulaire Economie is een set van indicatoren gekozen om de ontwikkeling richting een circulair Zaanstad te volgen.
In ketengesprekken met bedrijven is verkend wat de partijen het beste kunnen doen met grote reststoffen (bijvoorbeeld van de voedselindustrie en de bouw).
Duurzame bouw- en gebiedsontwikkeling
In de bouw en gebiedsontwikkeling sturen we op meer circulaire maatregelen, waaronder Paris Proof bouwen en houtbouw (Figaro en Oostzijderpark). Ook hebben we in juli 2024 het SEB-convenant ondertekend als stimulans voor schoner en emissieloos bouwen. Kennis die we opdoen hebben we breder gedeeld door kennis- en inspiratiesessies met bouwbedrijven en ontwikkelaars.
Huishoudelijk afval
In het voorjaar hebben we de startnotitie voor het nieuwe grondstoffenplan vastgesteld. Dit plan biedt handvatten om de restafvalcijfers vanaf 2026 sneller naar beneden te krijgen en daarmee de afvalkosten meer beheersbaar te houden.
In 2024 hebben we gewerkt aan een plan van aanpak om te komen tot een nieuwe dienstverleningsovereenkomst (DVO) en evaluatie van de huidige overeenkomst. In het eerste kwartaal 2025 wordt dit plan vastgesteld.
Eind 2024 is HVC begonnen met het verbouwen van het huidige afvalbrengstation aan de Symon Spiersweg. Het oude afvalbrengstation heeft HVC gesloopt. Er komt een nieuw modern afvalbrengstation voor in de plaats (maart 2025). Dit station voldoet aan de nieuwste eisen en biedt ruimte voor uitbreiding, zoals nieuwe afvalstromen of ontwikkelingen die het recyclen en hergebruik van materialen bevorderen. Dit station wordt met zoveel mogelijk duurzame bouwmaterialen gebouwd.