Product 4.1 Preventie, sporten en bewegen
Toelichting op product
We weten dat Zaanstad kampt met grote gezondheidsverschillen. Armoede is hiervan een van de meest genoemde oorzaken. We verkleinen die verschillen door een focus op preventie en het bevorderen van gezondheid van onze jeugd. We zetten in op gezondheidsbevordering en beweegstimulering voor inwoners die dat het meeste nodig hebben. We werken samen met partners zoals de GGD in programma’s als het Pact Poelenburg/Peldersveld (Zaandam Oost), op scholen in kwetsbare wijken en voor groepen jongeren die speciale aandacht verdienen (vanwege emotionele, sociale of lichamelijke uitdagingen). Met een gezonde omgeving, het stimuleren van gezonde leefstijl en het geven van het goede voorbeeld willen we de gezondheid van de stad en dorpen vergroten. We zien gezondheid in het licht van het brede welzijn van onze inwoners. Het is een combinatie van lichaam en geest en een samenspel tussen de fysieke omgeving en een passend activiteitenaanbod. Beweging heeft een positieve invloed op fysieke en mentale gezondheidsaspecten. Vooral als het gaat om bewegen bij de sportverenigingen en in de (groene) buitenruimte, individueel en met anderen. Daarom werken we aan voldoende sportvoorzieningen en een efficiënte, duurzame en functioneel ingerichte openbare ruimte. Maar ook aan een veilige sportomgeving met voldoende aandacht voor kansengelijkheid. Gezond worden en blijven doe je niet alleen. We zetten in op een betere samenwerking tussen het medisch en het sociaal domein en de informele zorg. Zaankanters zelf, de gemeente en andere partners hebben daarin een rol. Inwoners hebben er baat bij dat de partners zowel op regionaal en stedelijk als op buurtniveau effectief met elkaar samenwerken. Om zo gezamenlijk te ontdekken wat het beste werkt ten goede van het dagelijks leven van inwoners. |
|---|
Naam | Realisatie 2021 | Realisatie 2022 | Realisatie 2023 | Realisatie 2024 | Begroting 2024 | Streef- | Bron |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
% Inwoners dat de eigen gezondheid als goed/ zeer goed/ uitstekend ervaart | 84% | 81% | 82% | 82% | 84% | 86% | Zaanpeiling |
% Kinderen 3,9 jaar met overgewicht | 13% | 11% | 13% | nb | 11% | 11% | JGZ |
% Inwoners dat voldoet aan beweegnorm | nb | 64% | 62% | 63% | 65% | 67% | Zaanpeiling |
Toelichting indicatoren
% Kinderen 3,9 jaar met overgewicht
Het percentage kinderen met overgewicht levert de GGD de komende maanden aan. Het ligt voor de hand dat verschillende maatschappelijke omstandigheden zoals woningtekort, inflatie, stress en onzekerheid een rol spelen bij het achterblijven van de cijfers over ‘ervaren gezondheid'. Dat verklaart mogelijk waarom het aantal inwoners dat voldoet aan de beweegnorm achterblijft.
Positief is dat de daling in 2023 is doorbroken en een lichte stijging te zien is.
Terugblik op speerpunten 2024
Uitvoeringsagenda sport 2022 - 2024
Voor de fysieke sportvoorzieningen hebben we in 2024 gewerkt aan:
- vernieuwing sportpark Hoornseveld;
- warmtewinning onder het kunstgrasveld op sportpark Hoornseveld;
- het leveren van een bijdrage aan een sportcontrainer (outdoor fitness); en
- de voorbereiding van een besluit om in 2025 het beheer van buitensport in te voeren.
Om meer mensen in beweging te krijgen, hebben we het volgende gedaan:
- Project “Meer Mensen in Beweging via samenwerking Sport en Zorg”. Dit project is onderdeel van het Lokaal Sportakkoord. Doel is om inwoners en kinderen meer te laten bewegen.
- Proef van de dynamische schooldag, waarbij kinderen gedurende de schooldag meer bewegen, wat een positief effect heeft op de cognitieve, fysieke en sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen
- Huldiging van de Zaanse afvaardiging naar de Olympische Spelen tijdens de drukbezochte Dam tot Dam loop.
Uitvoering integraal plan van aanpak GALA
Het afgelopen jaar voerden we ons integraal plan van aanpak GALA (gezond en actief leven akkoord) uit. Dit deden we door onder andere de start van de Zaanse preventieaanpak jeugd, activiteiten om vallen te voorkomen, bewegen voor ouderen, de herstart van de lokale coalitie ‘Een tegen eenzaamheid’ en activiteiten gericht op ontmoeten en gezondheid in Zaandam Oost.
Pijler gezondheid Zaandam Oost
Tussen gemeente Zaanstad en Academisch Centrum voor Tandheelkunde Amsterdam (ACTA) is een samenwerking opgezet. Het consultatiebureau besteedt meer aandacht aan mondzorg. Ook hebben we een overzicht gemaakt van mondzorgprofessionals die op basisscholen komen. In 2025 willen we dit uitbreiden.
Niet iedereen die een huisarts bezoekt is geholpen met een medische oplossing. Soms is er andere hulp nodig. Huisartsen kunnen dan verwijzen naar het sociaal wijkteam, via een ‘recept’. Om dit ‘welzijn op recept’ goed op te pakken maakten wij afspraken huisartsen en het sociaal wijkteam. Daarvoor gebruiken zij nu de communicatietool (VIP live).
Tot slot is de opleiding voor de gezondheidscoaches uitgevoerd. Deze opleiding is gemaakt door studenten.
Toekomstbestendige GGD
In 2024 gingen alle gemeenten akkoord met de gemeenschappelijke regeling GGD ZW. Door deze nieuwe regeling weten de bestuursleden beter wat de taken van de GGD zijn.
Daarnaast spraken we met de Veiligheidsregio om te kijken hoe we de samenwerking kunnen verbeteren.